احتمالا از اسم آزمایش تعجب کرده‌اید و این مسئله کاملا طبیعی است. بالاخره نام بمب در میان است. آزمایش بمب توپی، یکی از مهیج‌ترین آزمایش‌ها و کاردستی‌های مربوط به علم شیمی می‌باشد. با انجام این آزمایش علاوه بر سرگرمی زیاد، نکات علمی بسیار خوبی را هم درک خواهیم کرد. تاکید می‌کنیم که قرار نیست یک بمب انفجاری خطرناک تولید کنیم. بمبی که ساخته می‌شود، در زیر آب کار می‌کند و شباهت زیادی با قرص جوشان دارد. اگر دوست دارید که این آزمایش جذاب را انجام دهید، این مقاله را تا انتها بخوانید.
توضیحات اولیه در مورد آزمایش بمب توپی
اگر بخواهیم که یک پیش زمینه از آزمایش بمب توپی به شما بدهیم، باید بگوییم که این آزمایش شباهت بسیار بسیار زیادی با واکنش‌های قرص جوشان دارد. حتی می‌توان یک نوشابه را در هنگام فوران گاز به همین آزمایش تشبیه کرد. آزمایش از این قرار است که ما با ساختن یک یا چند توپ کوچک، چیزهایی شبیه به قرص جوشان و نوشابه می‌سازیم. با این تفاوت که قرار است نکاتی مهم و بسیار کاربری مربوط به علم شیمی را هم در کنار بازی یاد بگیریم. انجام آزمایش، آنچنان خطرناک نیست و بیشتر افراد می‌توانند آن را انجام دهند. فقط اگر شما سن کمی دارید (کمتر از ۱۳ سال)، حتما پدر یا مادر را در کنار خودتان داشته باشید تا در ادامه کار به شما کمک کنند. بعضی از مواد مورد نیاز آزمایش ممکن است برای شما خطرناک باشند. پیشنهاد می‌کنیم که آزمایش بمب توپی را حتما انجام دهید و موارد علمی آن را نیز بررسی کنید.
آموزش اجرای آزمایش بمب توپی
آزمایش مورد نظر، به مواد و وسایل زیادی نیاز دارد. البته تمامی این مواد را می‌توانید تهیه کنید و از این بابت نگران نباشید.
وسایل مورد نیاز: رنگ مخصوص غذا – اکلیل مخصوص پوست یا گلبرگ گل – روغن بادام شیرین – روغن معطر مانند روغن اسطوخودوس – 10 قاشق غذاخوری سود بی‌کربنات – 3 قاشق غذاخوری سیتریک اسید – 2 عدد کاسه مخصوص برای هم زدن مواد – 1 عدد سینی بزرگ مخصوص مافین (شما همان کاپ کیک حساب کنید) – یک شیشه مربای بزرگ – دستکش لاستیکی (مثل همان‌های که برای ظرفشویی استفاده می‌شوند) – قاشق
شروع آزمایش
مرحل اول آزمایش بمب توپی
در اولین مرحله از آزمایش، کناره‌ها و پایه‌های سینی مافین بزرگ (همان قسمت‌هایی که در آن‌ها خمیر کیک می‌ریزیم) را با مقدار کمی روغن بادام چرب کنید.
مرحله دوم
حالا باید مخلوط پایه را با دقت و احتیاط بسازیم. اسید سیتریک و بی‌کربنات سود را در یک کاسه بزرگ قرار دهید. مواد را خوب و با دقت هرچه تمام‌تر با هم مخلوط کنید تا مخلوط پایه تشکیل شود.
مرحله سوم آزمایش بمب توپی
حدود نصف فنجان از این مخلوط را برداشته و در کاسه دیگری بریزید. با این کار، حدود یک یا دو بمب توپی (بسته به اندازه سوراخ‌های سینی مافین شما) ایجاد می‌شود. همچنین می‌توانید از ظروف پلاستیکی قدیمی یا هر چیزی که شکل خود را حفظ کند استفاده کنید.
مرحله چهارم
نوبت به قسمت خوشگل کار یعنی بازی با اکلیل و گلبرگ رسیده است. گلبرگ‌های گل یا اکلیل مخصوص بدن را به مخلوط پایه اضافه کنید.
مرحله پنجم آزمایش بمب توپی
شیشه مربا را بردارید. در این شیشه مربا، ۶ قطره روغن معطر، ۵ قاشق چای‌خوری روغن بادام شیرین و حدود ۱۰ قطره رنگ خوراکی را با هم مخلوط کنید. به همین راحتی!
مرحله ششم
به تدریج و کم‌کم، مخلوط روغن را در نصف فنجان مخلوط پایه بریزید. در حالی که دستکش لاستیکی پوشیده‌اید، همه را به سرعت مخلوط کنید. حالا اینجا کمی باید حواستان جمع باشد. مخلوط ما در صورتی آماده شده است که در دستان بماند و هی خرد خرد نشود. در اصطلاح نباید وا برود.
مرحله هفتم آزمایش بمب توپی
مواد را با قاشق، داخل سینی مافین بریزید. آن‌ها را محکم فشار دهید.
مرحله هشتم
می‌توانید از بقیه مخلوط و سایر روغن‌های معطر یا رنگ‌های غذایی برای ساختن بمب توپی بیشتر استفاده کنید.
مرحله نهم آزمایش بمب توپی
بمب ها را برای چند روز در سینی نگه دارید تا کاملا آماده شوند و جا بیفتند.
مرحله دهم
پس از گذشت چند روز وقتی مطمئن شدید که بمب‌ها آماده شده‌اند، آن‌ها را به آرامی از درون سینی بیرون آورید.
وقت بمب بازیه
حالا که توپ‌ها آماده‌اند، می‌توانید آن‌ها را در یک تشت بزرگ آب یا وان حمام بیندازید و حسابی لذت ببرید.
چه اتفاقی در این آزمایش می‌افتد؟
وقتی بمب توپی در آب حل می‌شود، یک واکنش شیمیایی بین اسید سیتریک و بی‌کربنات سدیم پدید می‌آید که اصل ماجرا است. نتیجه یا فرآورده این آزمایش ”سدیم سیترات” نامیده می‌شود. در طول واکنش، دی اکسید کربن نیز آزاد می‌شود. این مسئله باعث می شود که گاز مشاهده شده توسط شما، مانند همان گازی باشد که در نوشابه گازدار یا حتی واکنش قرص جوشان می‌بینیم. در واکنش گفت شده، روغن بادام شیرین نیز آزاد می‌شود. این روغن یک لایه نازک روی پوست شما ایجاد می‌کند که می‌تواند به مرطوب شدن آن کمک کند. روغن اسطوخودوس برای عطر کار است.
آشنایی با سدیم سیترات
سدیم سیترات، در واقع نمک سدیم اسید سیتریک است و جالب است بدانید که همانند اسید سیتریک، مزه ترش مانندی دارد. از طرفی به دلیل این که یک “نمک” است، مزه شور نیز دارد. برخی به آن “نمک ترش” می‌گویند. کاربردهای سدیم سیترات را در زیر برای شما قرار داده‌ایم:
- از این نمک به عنوان افزودنی غذا، ماده نگه دارنده و یا حتی طعم دهنده استفاده می‌شود.
- در نوشیدنی‌های ورزشی کاربرد زیادی دارد و مزه شور ایجاد می‌کند.
- می‌تواند نقش یک آنتی‌اکسیدان را در غذا ایفا کند.
- کاربردهای زیادی در آزمایش‌های علم شیمی مثل همین آزمایش بمب توپی دارد.
- سرعت حل شدن بالایی دارد.
- کاربردهای فراوانی در صنعت داروسازی دارد (به عنوان ماده ضد انعقاد).
- حتی در صنعت ظرفشویی و نظافت به عنوان یک ماده غیر سمی به کار می‌رود.
- نقش موثری در تصفیه آب نیز دارد.
- خیلی از شرکت‌ها از این ماده برای تنظیم PH غذا استفاده می‌کنند.
از آزمایش بمب توپی لذت بردید؟
در اول مقاله، گفتیم که قرار نیست یک بمب خطرناک پر سر و صدا بسازیم. بمب توپی، یک آزمایش بسیار جالب برای اکثر کودکان است و مطالب مهمی را به آن‌ها می‌آموزد. امیدواریم که با انجام این آزمایش، نهایت لذت را برده باشید.
نویسنده: عجیب تو جیب
هرگونه کپی برداری از محتوا تنها با ذکر نام “عجیب تو جیب” و “درج لینک دقیق محتوا” در سایت مجاز است و در غیر این صورت و مشاهده آن پیگرد قانونی دارد.
